ساڈے گھراں وچ وڈی عمراں والے بیٹھے اکو زبان وچ گل کردے نیں،ایس وچ کار کوئی بالکا آوندا،تے سارے اوس نوں پچھن لگدے بیٹا آپ کانام کیا ہے، کس کلاس میں پڑھتے ہو، اوہ بال وی بابا بلیک شپ سناکے اپنی جان چڑھاندااے۔
کدھرے وی ویکھ لو،پٹھان نوں پٹھان ملداتے پشتووچ خیریت جانندااے، سندھ نوں سندھ اپنی زبان وچ حال چال پچھدا اے، دوپنجابی اکو دفتر وچ کم کردے، اکو پنڈدے ہوندے نیں، جد وی ملدے انج گل کردے،لگتا ہے آپ بھی میرے علاقے کے ہیں،آپ کے والد میرے والد کو ضرور جانتے ہوں گے۔
ساڈے پنجابی بہناں تے بھراواں نوں زبان بولدیاں ہورے کیوں شرم آوندی اے،کج لوک سدھا تے سیاسی جواب دیندے نیں پئی پاکستان وچ پنجابیاں دی تعداد زیادہ سی ایس پاروں پورے ملک وچ اردو لاون لئی، اپنی زبان چھڈی تے اردو دا جھنڈاچکیا، ایس بہانے پورے ملک دے مالک وی بن گئے،
بالاں نال گھروچ پنجابی نئیں بولدے سکولاں وچ گھلن ویلے اوتھے پنجابی نئیں پڑھائی جاندے ناں ای بولی جاندی اے،پنجابی بال نوں سکول گھلن دا اک مقصد اوس دے ماں بولی توں بچایاجانا اے۔ پنجاب وچ پرائمری،ہائی سکول وچ پنجابی نئیں پڑھ سکدے۔وڈے ہوکے چس لین لئی،پنجابی وچ ایم اے کرلو،پی ایچ ڈی کرلو،دوجیاں نوں زبان تے لیکچر دے دیو، بس اینا ای کرسکدے آں۔
جیہڑے بال پنڈاں دے سکولاں وچ پڑھے، اوہناں دے ماں پیو نوں اردو نئیں آوندی سی، اوتھے ماسٹروی جٹکے سن، ایس پاروں اوہناں نے اردو،انگریزی وی پنجابی وچ پڑھائی۔
پنجابی پیاریاں نوں کدی کدی غیرت آوندی اے ،کدے رسالے ،اخبار نکل آندے نیں۔ویب سائٹاں وی موجود نیں۔ سندھی زبان، سرائیکی ، پشتو دے چینل نیں۔ ملک دی وڈی ماں بولی پنجابی دے صرف دو چینل نیں، اوہناں نوں ویکھو تے اوتھے وی اردودی رونق لگی ہوندی اے۔
سیاست دا ایہہ حال اے، اج توں 30 ورھیاں پہلاں پنجاب دے اک ایم پی اے نیں اسمبلی وچ اٹھ کے پنجابی وچ تقریر کرن دی کوشش کیتی، سپیکر نوں اینا غصہ چڑھیا، سیکیورٹی گارڈ بلاکے اوس رکن نوں ڈنڈا ڈولی کرکے باہر سٹا دتا۔
پنجاب دے دل لہور وچ پنجاب اسمبلی ، اوہدے وچ پنجابی بولن والے دی سزا اوہی جیہڑی پنڈا وچ چور دی ہوندی اے۔
وڈے آکھدے سن جے گوانڈیاں دا مونہہ لال ہووے تے اپنا مونہہ چپیڑاں مارکے لال نئیں کیتا جاندا، آساں انگریزی تے اردو دیاں چپیڑاں مارک اپنے مونہہ تے لال کرلے نیں۔ پر اپنے ماں پیو نال بہہ کے پنجابی وچ گل نئیں کرسکدے، نورجہاں دے پنجابی گانے سن لینے آں، نصرت فتح علی دی قوالی پنجابی وچ شوق نال سن لینے آں، پراسیں پنجابی وچ اک جملہ وی نئیں لکھ سکدے، پڑھے لکھے لوک کیمرے اگے آکے بڑی سیانی گلاں کردے آں، اسیں صرف اپنی روزی روٹی دے چکر وچ پنجابی ول نئیں آندے، جے ساڈا روزگار زبان نال جوڑدتا جاوے تے فیر لکھاں لوک اپنی زبان نوں بڑے چاء نال بولن گے۔
رب کرے اجیہاں دور وی آئے۔
محمد حنیف ،پنجابی بولی دے بارے لیکھک تے پترکاردے وچار
