سکھ حاکماں لہور دی رعایا اتے ڈاھڈا ظلم کیتا۔ لمے چر تیک اوہ ایتھے حاکم بنے رہے، اوہناں دے دور وچ وی لہور دا اک حصہ آباد سی تے دو اجاڑ سن۔ کجھ آبادیاں اگ لگن مگروں سڑ کے سواہ بن چکیاں سن۔
مہاراجہ رنجیت سنگھ دا زمانہ آیا تاں جیویں شہر لہور دے بخت ہرے ہوگئے ایتھے آبادی وی ہون لگی، لوکیں آکے ون لگ پئے، وڈی وڈی حویلیاں امیر طبقے بنانی شروع کردتیاں۔ مہاراجہ رنجیت سنگھ وی شہر نوں وسان لئی ودھ کے کوشش کیتی۔ دُہرے دروزے بنائے، خندقاں کھدوائیاں، دھول کٹ بنایا، شہر دی کندھ دی مرمت کرائی۔ جیہڑے محلے اجڑ گئے سن اوہناں وچ لوکاں نوں لیا کے وسایا۔ مہاراجہ دی موت مگروں اک وار فیر شہر نوں صدمے ملے۔ حالات مڑ توں وگڑ گئے۔ سکھی فوج نے آپ ای لہور نوں نقصان پہنچایا۔ جیہڑے دیہاڑ مہاراجہ شیرسنگھ لاہور اتے حاکم بناکے گھلیا گیا۔ شاماں پین اتے دہلی دروزے توں فوج سنے وڑیا، نال ای سکھاں شہر نوں لٹنا شروع کردتا۔ جتھے جوتیاں وکدیاں سن، اوس بازار نوں اگ لادتی۔ اٹھ دیہاڑ تیک سکھاں نیں منشیاں نوں لٹیا۔ ایس دا کارن ایہہ سی پئی منشی دفتر وچ نوکر ہوکے ساڈی تنخواہاں وچ کاٹ قصور کردے سن۔ چنگے بھلے عزدار منشی جیہڑے سرکار تے فوج دے ملازم سن لٹے گئے، ایس توں اڈ مولوی ملا وی غارت ہوئے۔ کیوں جے ایہہ منشیاں نوں پڑھاندے سن۔ سکھ فوج کوچا کوچا منشیاں تے مولویاں نوں گھراں وچ لبھدی تے لٹ دی رہی۔
دوجے صدمہ
مہاراجہ شیر سنگھ دے قتل ویلے سکھاں دی فوج جد راجہ ہیرا سنگھ دے نال قلعے دا گھیراو کرن لئی داخل ہویا۔ اوہ وی قلعے تک بازاراں نوں لٹ دے گئے۔ رعایا نے کوچے تے بازار بند کرلئے۔ جیہدے مگروں فوج دے ہتھ کجھ نہ آیا۔ جدوں قلعہ فتح ہویا تے سردارسندہاں والیہ ماریا گیا۔ فوج قلعے وچ داخل ہوگئی۔ تے اپنے ای مالک راجہ دے خزانے اتے ہتھ صاف کیتا، لکھاں روپے دا پشمینہ، جواہرات، سونے تے تانبے دے برتن نقدی تے دوجا مال لٹ لیا۔ جیہڑے دیہاڑ راجہ ہیرا سنگھ لہور توں جموں نس گیا۔ سکھاں نے اوس دا پچھا کرکے اوس نوں قتل کردتا۔ اوہدے سامان وچ جواہرات، قیمتی مال اشرفیاں جنہوں نوں ہاتھیاں اتے لدیا سی اوہ سبھ وی لٹ لیا۔
624
