بی بی سی دی رپورٹ۔۔۔
پاکستان وچ افراط زر تے اُچیاں قیمتاں وچ فرق اکثر دھندلا ہو جاندا اے تے ایس دی وڈی وجہ بنیادی معاشی اصلاحات توں لاعلمی ہو سکدی اے۔
ماہر معاشیات ڈاکٹر عامر ضیاء نے بی بی سی نوں دسیا کہ مہنگائی دی اصطلاح حکومتی استعمال لئی اے جد کہ افراط زر دے لفظ نوں عوامی سطح تے سمجھیا تے استعمال کیتا جاندا اے۔ عام لوکاں لئی افراط زر دا مطلب سامان دی قیمتاں وچ وادھا اے جد کہ افراط زر معاشی انتظام نال متعلق اک اصطلاح اے۔
اوہناں دا کہنا سی کہ مہنگائی دی پیمائش لئی حکومت ولوں جو پیمانہ طے کیتا گیا اے اوہنوں ’کنزیومر پرائس انڈیکس‘ آکھیا جاندا اے۔ “ایہ اشاریہ کجھ شیواں تے انہاں دی قیمتاں نو شامل کرکے اک پیمانہ مقرر کردا اے، تے افراط زر دی شرح انہاں شیواں دی قیمتاں اچ اضافے یا کمی دی بنیاد تے طے کیتی جاندی اے۔”
ڈاکٹر عامر نے آکھیا، “حکومت دا دعویٰ ایہ اے کہ افراط زر جو کہ افراط زر وچ اضافے دی سب توں تیز شرح سی، گھٹ رہی اے۔ پر عوام لئی مسئلہ ایہ اے کہ چونکہ پچھلے کجھ ورھیاں وچ عام لوکاں دی آمدنی تے نتیجے دے طور تے اوہناں دی قوت خرید وچ کمی آئی اے، اوہ مہنگائی وچ ایس مثبت اشارے (کمی) دے باوجود ایہنوں محسوس نئیں کر سکدے۔”
مہنگائی وچ کمی دا ساڈی جیب تے اثر کیوں نہیں ہو رہیا؟
؟
“جے اسی خوراک تے بالن دی قیمتاں نو چھڈ کے افراط زر نو ویکھیے، تے ایہ ہُن وی نو فیصد دے نیڑے اے۔”
بی بی سی نال گل بات کردے ہوئے بینک آف پنجاب دے اک ماہر معاشیات تے چیف اکانومسٹ صعیم علی دا کہنا سی کہ پاکستان وچ افراط زر دی شرح دا حساب مہنگائی دی ٹوکری وچ موجود شیواں دیاں قیمتاں وچ ہون والی تبدیلیاں دا اوسط لے کے لایا جاندا اے۔
اوہناں نے آکھیا کہ ‘صارفین دی قیمتاں دے انڈیکس’ وچ صرف کھان پین دیاں شیواں ای نہیں شامل نیں، سگوں کپڑے، صحت، تعلیم، گھر دا کرایہ، تے آواجائی وغیرہ وی شامل نیں۔
اوہناں دا کہنا سی کہ جے اسیں خوراک تے ایندھن دیاں قیمتاں نوں چھڈ کے مہنگائی نوں ویکھیے تے ایہ اجے وی نو فیصد دے نیڑے اے جیہدا مطلب اے کہ تعلیم، صحت تے کرایہ ورگے شعبیاں وچ عام لوکاں لئی مہنگائی دی شرح اُچی اے۔
اوہناں موجب، “ایہو وجہ اے کہ کھان پین دیاں شیواں دیاں قیمتاں وچ وادھے دی شرح وچ کمی آئی اے، پر ہور ضروری شیواں دیاں قیمتاں وچ وادھا جاری اے، جس دی وجہ توں عام بندے نوں اک تھاں توں بہتی راحت محسوس نہیں ہو رہی۔”
34
