چٹے رنگ دی تاریخ

لکھاری
وقاص ضیا
قدرت دے دتے گئے رنگاں وچوں ہر اک رنگ دی آپنی وکھری ٹوہر اے، پر جو مقام چٹے رنگ نوں حاصل اے اوہ کسے وی ہور رنگ نوں نہیں لبھ سکیا۔

اٹھارہ سو اکیاون وچ امریکی ناول نگار ہرمن میلول نے آپنا جگت مشہور ناول موبی ڈک لکھیا۔ موبی ڈک اک چٹے رنگ دی وہیل مچھلی سی جیس دے شکار دے اتے ایہہ سارا ناول لکھیا گیا۔ناول اینی باریک بینی نال لکھیا گیا کہ ہرمن میلول نے ایس دے اندر زندگی دا ہر رنگ سمو دتا۔ ہور بہت ساریاں چیزاں تے لکھدیاں ہوئیاں اوس نے ایک پوری داستان چٹے رنگ دے بارے بیان کیتی۔ ایہنوں پڑھ کے اندازہ ہوندا اے کہ چٹا رنگ باقی رنگاں توں کیوں ودھ اے۔

ہرمن میلول لکھدا اے بئی قدرت دا ہر ایک سوہنا تحفہ جیس وچ موتی پتھر تے دوسریاں چیزاں شامل نیں اوہ چٹے رنگ وچ زیادہ نکھریاں نظر آندیاں نیں۔ ایس دی وجہ اوہ ایہہ دسدا اے کہ خبرے قدرت دا مالک وی ایسے رنگ نوں پسند کرتا اے تے آپنے واسطے وی نشانی دے طور تے چٹا رنگ ای رکھدا اے۔ کیوں جے چٹا رنگ پاکیزگی دی نشانی اے تے رب نوں وی کسے قسم دا داغ پسند نہیں۔ چٹے رنگ تے بھورا وی داغ ہووے تے اوہ وکھرا نظر آوندا اے۔ ایسے پاروں رب نے وی چٹا رنگ آپنی نشانی دے طور تے رکھیا۔
رومن سلطنت وچ چٹا رنگ برکت دی علامت دے طور تے ویکھیا جاندا سی۔ اوہ کوئی وی مقدس چیز بنا کے اوس دے کولوں دعا یا منت منگدے سن تے اوس دا رنگ چٹا رکھیا جاندا سی۔ رومن چٹے رنگ نوں شہنشاہی رنگ کہندے سن۔ چٹے پتھر نوں اوہ برکت دی علامت منندے سن۔ امریکہ دے رتے بندے ریڈ مین وی کسے نوں بہادری دے تحفے دے طور تے جہیڑی بیلٹ عطا کردے سن اوس دا رنگ چٹا سی۔ ایسے طرح عیسائی مذہب وچ ووہٹی نوں ویاہ والے دن چٹے رنگ دا پہناوا پہنایا جاندا اے کیونکہ ایہہ معصومیت دی نشانی اے۔ چٹے رنگ نوں یونان دی پرانی سلطنت دے دور وچ انصاف دی علامت منیا گیا۔ جج نوں چٹے رنگ نال تشبیہ دتی جاندی سی تے انصاف دی دیوی دی اکھ اتے اج وہ ہندوستان وچ چٹے رنگ دی پٹی بدھی ہوئی وکھائی جاندی اے۔ ایہدا اے مطلب اے بئی اوہ بغیر کسے نوں ویکھے انصاف کردی اے یعنی اوہنوں کوئی غرض نہیں کہ اوہدے ساہمنے کون اے۔
چٹا رنگ خوف دی علامت وی اے۔ یقین نہیں آندا تے خوفناک چٹے قطبی بھالو تے چٹی شارک مچھلی دے دندویکھ لوو۔ ہرمن میلول لکھدا اے کہ ایہہ دونویں جانور موت ورگی وحشت رکھدے نیں۔ایسے گل نوں بنیاد بنا کے ہرمن میلول کہندا اے کہ موت وی شاید چٹے رنگ دی ہوندی اے۔ کیوں جے مرن توں بعد بہت سارے مذہباں وچ مردے نوں چٹا کفن پوایا جاندا اے۔ موت ورگی چٹی صورت دا محاورہ بولیا جاندا اے۔ ایسے طرح میلول اک ہور لکھاری ایس ٹی کالرج دی جگت مشہور نظم۔۔۔ایک بڈھے ملاح دی کتھا۔۔۔وچ اک منحوس پنکھو دا ذکر کردا اے کہ جیس ویلے اوس دی نظر اوس پنکھو تے پئی تے اوہنوں چٹے رنگ توں وکھ کجھ ہور نظر نہ آیا۔ اوس ویلے کالرج دے اوس ملاح تے موت دا سناٹا چھایا ہویا سی۔ تے اوہ غور کر رہیا سی کہ بئی رب نے چٹے رنگ وچ موت اوس دے ول ٹور دتی اے۔ ایسے طرح ابراہیمی مذہباں وچ فرشتیاں دے پرا ں دا رنگ چٹا دسیا گیا اے۔ ایتھوں میلول گل تصوف ول ٹوردا اے بئی تصوف وچ وی چٹا رنگ ابھرواں اے۔ چٹے گھوڑے نوں ہندو تے دوجے مذہباں وچ خاص اہمیت حاصل اے۔ مذہبی کہانیاں وچ چٹے رنگ دا گھوڑا ہمیشہ نیک بندے کول ہوندا اے تے اوہدے اتے چڑھ کے لڑائی کردا اے۔ میلول لکھدا اے بھئی دنیا وچ مشہور عمارتاں وچ بوہتیاں دا رنگ چٹا اے۔ وائٹ ہاوس، لندن دا وائٹ ٹاور، نیو ہیمپشائر دا چٹا پہاڑ ایہدیاں کجھ مثالاں نیں۔
میلول دا خیال اے کہ شاید ایہو وجہ اے کہ کسی اک علاقے دے لوگ بھانویں جیہو جئے رنگ دے ہوون اوہ آپنا سردار گورا چٹا ای چن دے ہن۔ ایہہ کوئی ذہن دی غلامی نہیں بس انسانوں تے ایس رنگ دا بھار اے جیہڑا کدی وی لتھ نہیں سکدا۔