لکھاری
رشید چودھری
لہور قلعے وچ سرکار ولوں مہاراجہ رنجیت سنگھ دا بت لاون دے فیصلے تے بوہت لے دے ہو رہی ہے۔ بھانویں سرکار ایس کم نال کرتارپورے ورگا کوئی ڈپلومیٹک لابھ ہی لینا چاہندی اے پر ایہدے نال پاکستانی پنجابیاں نوں جیویں کوئی جذباتی جھٹکا لگ گیا ہووے۔ سجے پکھ دے ٹانویں ٹانویں سوجھوان اجیہے وی ہے نیں جیہناں نوں ایہہ فیصلہ کھرینڈ پھرولن ورگا لگا ھے۔ اپنیاں لہوراں اتے گجرانوالیاں وچ اوپرے بنے رنجیت ورگے کنے ای کردار تریخی گھرواپسی اڈیک رہے نیں۔ بھانویں ایہناں کرداراں نوں تواریخ دے انصاف وچ پھاہے لا دتا جاوے پر ساڈی دھرتی دے بالاں نوں ایہہ تے پتہ ہونا چاہیدا اے کہ اج توں سو دوسو ورھے پہلے ایس دھرتی تے کیہ واپر رہیا سی۔ اپنی تواریخ نوں نصاب نکالا ملن پچھوں ساڈی جوان پیڑھی نوں ایہہ سبھ کجھ فلمی جیہا لگ رہیا اے۔ رنجیت سنگھ نوں چنگا آکھو یا مندا بولو پر اپنی ہسٹری تاں پڑھو پھرولو۔ رنجیت سنگھ تخت لہور دا راجہ سی اتے ایہہ بوہت پرانی گل نہیں۔ دو سو سال وی مساں ھی ہوئے نیں۔ پنجاب وچوں مغلاں نوں دیس نکالا دے کے اپنی مسلاں چلان والے سکھاں نیں انت اک سلطنت بنائی جیہڑی مقامی لوکاں نیں چلائی اتے دوجے مقامی لوکاں اتے راجواڑیاں نیں ایہدا ورودھ کیتا۔ اکبراں عالمگیراں اتے میراں غالباں دیاں جیونیاں نوں رٹا لاون والیاں نوں اپنی بھوئیں تے واپریاں نوں چیتا کرن وچ وی نموشی ہوندی اے۔ ستلج پار کوئی اوس زمانے دا بالی ووڈ نہیں سی کہ اسیں اپنے ہیرو ولن اوتھوں ای لبھیے۔ رنجیت دا پنجاب اک جدید فوج اتے اپنے زمانے دی ماڈرن وار ٹیکنالوجی والی توسیع پسند ریاست سی جہینے کشمیر تے پختونخوا فتح کیتا۔ بہاولپور اتے خیرپور دیاں ریاستاں وی تگڑیاں سن۔ ہور تے ہور ملتان دا حاکم رنجیت دے تخت لہور نال متھا لا کے لوکاں دا ہیرو بنیا۔ ملتان وچ اس مزاحمت دیاں کئی یادگاراں موجود نیں۔ اکوڑہ خٹک وچ پشتوناں پنجابیاں دی لڑائی وی مہا یدھ سی۔ ایہہ سبھ کجھ بہادرشاہ ظفر دی دو مربع کلومیٹر دی ریاست توں بوہت دور واپر رہیا سی اتے سانوں ساڈے نصاباں انج سہی کرایا اے جیویں انگریزاں ہندوستان مغلاں توں کھوہیا ہووے اتے مغل جیویں سارے ہندوستان دے جائز حاکم ہوون۔ رنجیت کوئی الیکشن لڑکے تبدیلی دے دعوے کرن والا جمہوری لیڈر نہیں سی۔ اوہ وارلارڈ سی۔ اوہدی نندیا جاں سلاہنا لئی بوہت کجھ لبھ سکدا پر ایہہ کم اودوں ہو سکدا جدوں ساڈی اپنی تاریخ پھرولن دی سانوں اجازت ہووے۔ سانوں پڑھائی جان والی حریری تریخاں وچ تے انگریزاں دے برخلاف ساڈے خطے دیاں منظم جنگاں اتے گوریلا لڑائیاں وی غائب نیں۔ ساڈے اپنے وطناں وچ منگل پانڈے تے جھانسی دی رانی ساڈے کھرلاں فتیانیاں نالوں ودھ مشاہور نیں۔
ایھ اِنھاں وڈا مسئلہ نئیں سی۔ جنھی وڈی اَسی بجھارت پالئی اے۔ اے مہاراجا رنجیت سنگھ دا حق بندا اے کہ انھوں لہور تے گجرنوالہ اوچی تھاں دین۔ اے راجا انھاں سرداراں ،خاناں تے چودھریاں توں وڈا پن رکھدا اے جنھاں نیں سید احمد شہید نال سانجھ نہ نبھائی نالے نال پچھوں چھرا گھونپیا تے ایدے بدلے جاگیراں لیتیاں۔ اے گل ساڈھے نصاب وچ ہیگی سی۔ فیر کی ہویا کہ ساڈے سیاستداناں دی اسمبلی بیٹھک وچ طے ہویا کہ اے گل نصاب وچ نئیں ہونی چاہیدی تے تاریخ دے اس منظر تے نصاب وچ پابندی لا دتی گئی۔ اسی کدی وی پچھوں پٹولیاں نئیں کہ اوہ وڈیرے جنھاں نے رنجیت دا سنگ بنایا سی اونھاں خالصہ راج نال کی کیتا۔ آخیر اُنھاں نیں انگریز سکھ لڑائیاں وچ سکھاں دے خلاف انگریزاں دا ساتھ دِتا۔ یعنی اپنیاں جاگیراں بچائیاں۔ اگر اسی انھاں سرداراں دی مزید پڑتول کرن لگئیں تے این پتہ چل سی کہ اوہ خانوادے تے ہون وی ساڈے وزیر نیں۔ بس گل نکی جی اے کہ اسی اپنی ہک پاسے دی سوچ نوں سارے معاشرے تے اونڈھیلدے آں۔ تاریخ دے ہر کردار نوں تعصب توں ہٹ کے تھاہ دینی چاہیدی اے۔ اوہ پاوے محمود غزنوی، جلال الدین اکبر، دارالشکوہ ہون۔ ایں تینوں ساڈھے تاریخ دے بہوں مظلوم کردار نیں۔