پاکستانی جیلاں وچ سوانی قیدیاں نوں کیہڑے مسئلے دا سامنا؟

ماہرین پاکستان وچ خاتون قیدیاں دے لئی بہتر قوانین، وکھریاں جیلاں، تے قید دے بعد بحالی دے موثر اقدامات د ی ضرورت اُتے زور دیندے نيں۔
ریسرچ سوسائٹی آف انٹرنیشنل لاء دی اک رپورٹ دے مطابق جیلاں وچ سوانیاں دی گنتی وچ تیزی نال وادھا عالمی تشویش دا باعث بن گیا اے۔
سنہ 2000 تو‏ں لے ک‏ے ہن تک عالمی جیلاں د‏‏ی آبادی وچ 60 فیصد اضافہ ہويا اے جو عالمی جیلاں د‏‏ی آبادی دا 2.8 فیصد ا‏‏ے۔
جیلاں وچ عورتاں دی گنتی لئی عالمی اوسط دے برعکس، پاکستان وچ جیلاں دی ایہہ آبادی تھوڑی گھٹ اے، 1.6 فیصد۔
ایہ کہنا غلط نئيں ہوئے گا کہ گزشتہ دہائی دے دوران اس تعداد وچ 20 فیصد اضافہ ہويا ا‏‏ے۔ 2021 دے اعداد و شمار دے مطابق ملک بھر وچ خاتون قیدیاں دی کل تعداد 1399 اے جہناں وچوں 920 خاتون قیدیاں صرف صوبہ پنجاب دیاں مختلف جیلاں وچ نیں۔
عورت فاؤنڈیشن دی کوئٹہ وومن جیل دی ایسوسی ایٹ یاسمین مغل مطابق صرف پنجاب وچ ایس وڈی گنتی دی وجہ صرف اوتھے دی آبادی ای نہیں سگوں غربت تے گھریلو تشدد دے واقعات وغیرہ وی نیں جیہڑے ایس وادھے وچ حصہ پا رہے ہون گے۔
ہیومن رائٹس کمیشن آف پاکستان دی رکن فرح ضیا موجب ایس وڈی تعداد دی وجہ آبادی دا تناسب اے جنا زیادہ آبادی ہووے گی اونا ای جرائم دی شرح زیادہ ہووے گی۔
جیل قنوناں دے ‘جیل دوست’ ہون بارے یاسمین دا مننا ہے کہ ایہہ قنوناں 1894 اتے 1900 دے ہن، جو 1947 توں پہلاں کجھ ترمیماں دے بعد 1938 وچ لاگوُ ہوئے سن اتے اج وی لاگوُ ہن۔