اقوام متحدہ ہیٹھ 2000 توں ہر سال سارے جگ وچ ماں بولیاں دا عالمی دیہاڑا منایا جارہیا اے۔ ایس سلسلے وچ ہوون والی آکسفورڈ یونیورسٹی دی اک کاہڈ موجب سارے جگ وچ ہن وی 6912 بولیاں بولی جاندیاں نیں جدوں کہ پچھلے 500 سالاں وچ گھٹو گھٹ اینیاں ہی بولیاں مر گئیاں۔ عالمی پدھر تے بولیاں دی گنتی تے اوہناں دے بولن والیاں دا تناسب بڑا غیر متوازن ہے۔ صرف 75 بولیاں انج دیاں ہین جنہاں نوں بولن والیاں دی گنتی اک کروڑ توں ودھ ہے تے صرف اٹھ بولیاں انج دیاں ہین جنہاں نوں بولن والے بندیاں دی گنتی دس کروڑ توں ودھ ہے جیہڑا عالمی آبادی دا چالیہ فیصد بن دا اے۔ سب توں ودھ بولیاں جاون والیاں بولیاں چینی، ہسپانوی، انگریزی ، ہندی، پرتگالی، بنگالی روسی تے عربی نیں، جدوں کہ دنیا دیاں اسی فیصد بولیاں صرف ویہہ ملکاں وچ ورتیاں جاندیاں ہین۔ دنیا وچ دو سو چار بولیا ں نوں بولن والے بندے صرف دس تیکر یاں ایہدے توں ودھ ہین جدوں کہ 344 بولیاں نوں بولن والیاں دی گنتی دس توں نڑینوے فیصد وچ ہے۔ عالمی پدھر تے صرف سو بولیاں نوں لکھیا جاندا ہے۔
سی آئی اے ورلڈ فیکٹ بک موجب پاکستان وچ سبھ توں ودھ 48 فیصد پنجابی باراں فیصد سندھی دس فیصد سرائیکی اٹھ فیصد پشتو اٹھ فیصد اردو تن فیصد بلوچی دو فیصد ہندکو بروہی اک فیصد جدوں کہ انگریزی تے ہور بولیاں اٹھ فیصد بولیاں جاندیاں ہین۔ ماہر ابلاغیات ڈاکٹر شمس الدین ڈین آرٹ فیکلٹی کراچی یونیورسٹی دا کہنا ہے مادری بولی ہر بندے نوں پیاری لگدی ہے انسان جے اپنی مادری بولی وچ ہی پڑھے تے اوہدے سکھن دے عمل وچ تیزی تے اوہدیاں خوبیاں ودھ دیاں نیں ۔
363
ماں بولی تے اپنی دھرتی نوں کیڑھا بندہ ماں سمجھے۔ ساڈی سرکاری زبان تے انگریزی ہوئی، قومی زبان اردو من لئی گئی، مادری زبان پنجابی سی۔ اج پڑھی لکھیاں دقیانوسی ماواں بچےاں نوں پنجابی بولنے توں ٹوک دیندیاں نیں۔ کہندیاں نیں اے پینڈو زبان وچ گلاں نہ کریا کر۔ استانیاں نوں آکھیدیاں نیں انگریزی وچ پڑھاؤں جدکہ استانیاں نوں رینچ دے سپیلنگ بولن تے لکھن نئیں آندے۔ ماں بولی دے فروغ واسدے اساں نوں پہل گھر توں کرنا ہوسی۔