بجلی گیس ہور مہنگی ہوسی، آئی ایم ایف رپورٹ

اسلام آباد (میڈیا رپورٹ) عالمی مالیاتی فنڈ (آئی ایم ایف) آکھیا اے کہ پاکستان نوں بیل آؤٹ پیکج دِیاں شرطاں پوریاں کرن لئی بجلی تے گیس دا مُل ودھان دے نال ہور دوجے اوکھے کم کرنے ہون گے۔ عالمی مالیاتی فنڈ نے پاکستان بارے جاری کیتی آپنی تازہ رپورٹ چ کہیا اے کہ پاکستانی سرکار گیس، بجلی دے کھیتر دا خسارہ گھٹ کرسی تے بجلی، گیس دا مُل ودھا کے وصولیوں دے نظام نوں چنگا بناوے گی۔ آئی ایم ایف نال ہوئے معاہدے تحت اگلے مہینے یعنی اگست چ بجلی تے گیس دے مُل چ وادھا کیتا جاسی۔
آئی ایم ایف پروگرام دِیاں شرطاں موجب سٹیٹ بینک آف پاکستان روپے دی قدر مصنوعی طریقے نال تگڑی نہیں کر سکے گا، منڈی چ طلب تے رسد ہی روپے دی قدر مِتھے گی۔ ایس توں اَڈ سرکار نوں ٹیکساں راہیں آپنی آمدن وی ودھانی پئے گی۔ عالمی مالیاتی فنڈ آپنی رپورٹ چ ہور آکھیا اے کہ پاکستان دے کُل بیرونی قرضیاں دی مالیت 85.48 ارب ڈالر اے تے پاکستان نے سبھ توں چوکھا قرض چین کولوں لیائے جیہڑا 21.89 ارب ڈالر اے۔ رپورٹ موجب آئی ایم ایف پروگرام دوران پاکستان نوں 37.35 ارب ڈالر قرض واپس کرنایں جیہدے وچوں 40 فی صد رقم چین نوں موڑنی اے۔ اگلے 3 ورھے تے 3 مہینے دوران پاکستان چین توں لئے سارے کمرشل قرضے موڑ دیسی جد کہ چین توں لئے دوپاسی قرضے جیہڑے 15 ارب ڈالر توں چوکھے ہین، گَھٹ ہو کے تقریباً 8 ارب ڈالر رہ جاسن۔ رپورٹ موجب پاکستانی سرکاری عہدیداراں نے آئی ایم ایف نوں دَسیا ہے کہ پروگرام دوران سعودی عرب، متحدہ عرب امارات تے چین پاکستان نوں دِتے قرضے مُڑ نویں کریندے رہسن تے پاکستان ٹیکس آمدن ودھا کے آپنے قرضے گھٹاسی۔
سرکار نے آئی ایم ایف نوں پَک کرایا ہے کہ تھوڑے ویلے چ گھٹو گَھٹ 7 قومی اداریاں دی نجکاری کیتی جاسی تے ستمبر 2020ء تائیں تفصیلی روڈ میپ تیار کیتا جاوے گا کہ کیہڑے سرکاری ادارے ویچے جاسن تے کیہڑے اداریاں نوں مُڑ اُساریا جاسی۔ آئی ایم ایف نے پاکستان نوں آکھیا ہے کہ سٹیٹ بینک نوں خودمختار بناون دے نال نال منی لانڈرنگ تے دہشت گرداں دی مالی مدد روکن لئی تگڑے قنون بنائے جاون۔ آئی ایم ایف دا کہنا ہے کہ پاکستان نوں فائننشل ایکشن ٹاسک فورس (ایف اے ٹی ایف) دِیاں 27 شرطاں پوری کرنیاں ہین۔
آئی ایم ایف دی رپورٹ چ ہور آکھیا گیا ہے کہ پاکستان نے جاری مالی ورھے لئی ٹیکس وصولیاں دا ٹیچا 5500 ارب روپے مِتھیا ہے جیہڑا 2024ء تائیں اِک ٹریلین روپے تک ودھایا جائے گا، جیہدے بعد پاکستان دی جی ڈی پی وچ ٹیکساں دی شرح 10.4 فی صد توں وَدھ کے 15.3 فیصد ہو جاسی۔ ایہہ ٹیچا پورا کرن لئی پاکستان نوں ہر مالی وَرھے دوران ٹیکس وصولیاں چ 150 ارب روپے وادھا کرنا ہووے گا۔
اپہہ 1980ء بعدوں پاکستان لئی آئی ایم ایف دا تیرہواں پروگرام اے۔ زرِ مبادلہ دے ذخائر چ گھاٹا، روپے دی قدر چ کمی تے دوجیاں معاشی مشکلاں پاروں پاکستان نے آئی ایم ایف توں بیل آؤٹ پیکج دی مَنگ کیتی جیہدی آئی ایم ایف دے بورڈ نے گذرے ہفتے منظوری دِتی سی۔