پنجرے چ قید طوطے

طارق عزیز بٹ:

میرے دو گُوڑھے سَنگیاں لگ بھگ 10، 10 ورھیاں دے آپنے اکلوتے پُتراں جیہڑے کہ میرے بالاں دے جماعتی سن تے اِک ہور دوجے سَنگی آپنے 2 پُتراں نوں کُجھ مہینے پہلاں سکول چُھڈا کے قرآن حفظ کرن لئی آپنے آپنے مسلک دے مدرسیاں وچ پا دِتا۔ ایہناں بالاں نوں ہفتے چ اِک وار آپنے گھر آؤن دی اجازت ہے، میرا سَنگی جِنے آپنے 2 پُتر مدرسے گَھلے ہین او ہُن اوہناں نوں کسے دوجے شہر ‘چنگے’ مدرسے ٹورن بارے سوچ رہیا اے جِتھے بَالاں نوں پڑھاون لئی چوکھی سختی کیتی جاندی ہے تے اوہناں نوں ورھے چ نِرا اِک واری آپنے گھر آنے دی اجازت ہوندی اے۔
جد میں آپنے ایہناں سَنگیاں توں ایس بارے پُچھیا تے سبھناں کولوں تقریباً اِکو جیہا جواب سُننے نوں لَبھا، او ایہہ کہ ‘حافظِ قرآن دے ماپے تے دوجے قریبی ساک مَرن مگروں سِدھا جنت چ جان گے’، دوجا ایہہ کہ ‘قرآن حفظ کرن بعدوں جَد بال مُڑ سکول جاسن تے حافظہ تیز ہون پاروں او آپنا سبق چھیتی تے پَکا یاد کر لین کرن گے جیہدا اوہناں نوں پڑھائی وچ وی چوکھا فیدہ ہوسی۔’ ایس گل توں اندازہ لایا جا سکدا ہے کہ اَساڈے عام تعلیمی اداریاں وچ وی جیہڑی تعلیم دِتی جاندی اے او رَٹا لان والے طوطے پیدا کر رہی اے۔ بال قرآن تے حفظ کر لیندے نیں پر اوہناں نوں عربی اَکھراں دا مطلب اُکا پتہ نہیں ہوندا۔ مدرسیاں چ نِرے پِنڈ تھاواں دے ماڑے لوکاں دے بال ہی نہیں جاندے، پڑھے لکھے لوک وی آپنے بالاں نوں اوتھے گَھلدے نیں تے نالے چندہ وی دیندے ہین۔ ثواب کھٹن دے نال نال میڈیکل تے انجینئرنگ چ داخلے لئی حافظ نوں 20 نمبر وادھو لَبھ جاندے نیں۔
گذرے دیہاڑ دی گل ہے کہ راولپنڈی پولیس نے مدرسے چ بال نوں پُٹھا لٹکا کے مار کُٹ کرن والا اِک مولوی گرفتار کیتا اے جیہدا ناں پہلاں توں ہی فورتھ شیڈول چ شامل ہوون دا انکشاف ہویا اے۔ سبھ جان دے نیں کہ مدرسیاں چ کس طرحاں پڑھایا جاندائے، بالاں نوں سنگلاں نال بَنھ کے اوہناں تے تشدد کرن دِیاں خبراں آئے دیہاڑ میڈیا چ آؤندیاں رہندیاں نیں۔ مولوی تے قاری عام طور تے دُراڈھے تے پَچھڑے علاقیاں توں شہراں چ آؤندے نیں، اوہناں دی تعلیم وی واجبی ہوندی اے تے او آپوں وی اَجیہے مدرسیاں اندر ہی ‘پڑھے’ ہوندے نیں۔ سوچن آلی گل ہے کہ دہشت زدہ تے جبر دے ایس ماحول چ پَلن والے بال وَڈے ہو کے کِنجے دے ‘انسان’ بنن گے؟ جیہڑے ماپے جنت دے لالچ وچ آپنے نِکے نِکے معصوم بالاں نوں غیر انسانی ماحول چ گَھلدے ہین اوہناں نوں چاہیدائے کہ او آپنی جنت خود کماؤن نہ کہ ایہدے لئی آپنی اولاد نوں قربانی دا بکرا بناون کیوں جے کوئی وی بندہ کسیے دوجے بندے نوں جنت کما کے نئیں دے سکدا جس نوں جنت کھٹن دا شوق ہے او آپنا ایہہ شوق آپ پورا کرے۔